Homepage

Bókin Eldgos er eftir teiknarann, hönnuðinn og rithöfundinn Rán Flygenring. 

Verkið Eldgos er eftirminnilegt ferðalag á bókarformi þar sem brennandi áhuga á eldgosum og eldsumbrotum er miðlað á persónulegan hátt. Viðfangsefninu eru gerð skil á grípandi máta og með sérstökum stíl höfundarins í myndum og texta, og hvort tveggja fær notið sín í bók sem hrífur með sér lesendur á öllum aldri. Sterkt myndmál, falleg og áhrifamikil litanotkun og hugkvæmni í framsetningu skapa skemmtilega upplifun þar sem húmor höfundar og ástríða fyrir viðfangsefninu skína í gegn á hverri opnu. Verk Ránar Flygenring eru innblásin af athugunum hennar á fólki og fyrirbærum og eiga það sammerkt að hafa hvort tveggja gott fræðslugildi og vera einkar faglega unnin.

Um: 
Rán Flygenring starfar sem mynd- og rithöfundur, listamaður og teiknari í Reykjavík. Hún stundaði nám í grafískri hönnun við Listaháskóla Íslands, og síðar heimspeki við Háskóla Íslands. Verk Ránar hafa verið gefin út víða um heim og hlotið fjölmörg verðlaun og viðurkenningar fyrir líflegan og óhefðbundinn frásagnarmáta. Auk bókaskrifa hefur Rán látið til sín taka á sviði lundahótelsreksturs, kaupaekkertbúðarstarfa, snarteikninga á ráðstefnum og notkunar myndrænnar greiningar í umhverfismálum og náttúruvernd.

Peysan James Cook, unnin í samstarfi  Helgu Lilju Magnúsdóttur fatahönnuðar og Stephan Stephensen listamanns, fyrir BAHNS, er tilnefnd í flokknum vara ársins á Hönnunarverðlaunum Íslands 2024.

Peysan James Cook er frábært dæmi um hvernig góð hönnun getur haft jákvæð félagsleg áhrif. Með tímanum hefur orðið til samfélag unnenda James Cook peysunnar sem með réttu má kallast nútímaklassík í íslenskri hönnun. Tekist hefur að skapa einkennandi mynstur heim sem sækir innblástur í ljósmerki siglingabaujanna sem leiðbeina sjófarendum, en mynstrið er jafnframt að finna í sundfatnaði BAHNS og ýmsum öðrum prjónaflíkum. Peysan hentar öllum kynjum og aldurshópum og er framleidd í takmörkuðu upplagi og mismunandi litaútfærslum og því felst í henni ríkt söfnunargildi.

BAHNS fellur undir skilgreiningu hægtísku og fer ekki að dæmi tískuiðnaðarins um að setja stöðugt nýjar vörur á markað. Prjón er í eðli sínu umhverfisvæn aðferð við að framleiða fatnað þar sem litlu hráefni er sóað. Hönnun og gerð peysanna miðar einnig að löngum líftíma þeirra og góðri endingu.

Fatamerkið BAHNS var stofnað árið 2015. Hugmyndin spratt upp úr samstarfi fatahönnuðarins Helgu Lilju Magnúsdóttur og listamannsins Stephans Stephensen á HönnunarMars 2014. 

Helga Lilja hefur hannað fatnað fyrir BAHNS frá stofnun þess og gerir enn. Hún útskrifaðist sem fatahönnuður frá Listaháskóla Íslands árið 2006 en stundaði einnig nám við Gerrit Rietveld Akademíuna í Amsterdam. Helga Lilja er eigandi og hönnuður fatamerkisins Helicopter. Hún vann um árabil sem aðstoðar hönnuður NIKITA og hefur verið í margvíslegu samstarfi við fyrirtæki á Íslandi svo sem UN Women, Cintamani og Hvammsvík. Helga er einn af eigendum Kiosk Granda að Grandagarði 35.

Stephan Stephenssen, einnig þekktur sem President Bongo, er listamaður og hugmyndasmiður sem vinnur á mörkum tónlistar, hönnunar, ljósmyndunnar og frjálsra sviðslista. Hann er einn af stofnmeðlimum Gus Gus og lék með sveitinni um víða veröld en einbeitir sér nú að eigin listsköpun.

Hljómkassar eftir Halldór Eldjárn og Jón Helga Hólmgeirsson.

Hljómkassar eru stefnuvirkir hátalarar úr íslenskum efniviði, þar sem saman fer gott handverk og hönnun sem styður við skynjun áheyrandans á öllum blæbrigðum hljóðheimsins sem hátalararnir skila. Þeir eru framúrskarandi dæmi um hvernig góð vara getur orðið til með samspili íslensks hugvits, tækni og efniviðar. Hönnuðurnir, sem jafnframt eru tónlistarmenn, hafa þekkingu og skilning á þörfum þeirra sem nota hátalarana, og það má finna í útliti, áferð og virkni Hljómkassanna. Lögun þeirra sækir innblástur í útlínur hljóðbylgja og efnisvalið tekur mið af því hvernig hljóð berst í umhverfi sínu og hvernig hljómurinn verður fyrir áhrifum af því. Útlit hátalaranna er nútímalegt og hönnunin nýtur sín í fallegri og vandaðri smíði. Hver gripur er handgerður og framleiðsla vörunnar ræðst því af eftirspurn hverju sinni. Hljómkassarnir eru unnir í samstarfi við Inorganic Audio, íslenskt hljóðtæknifyrirtæki sem sérhæfir sig í hugbúnaði fyrir tónlistafólk.

Um:
Halldór Eldjárn er tónlistarmaður, tölvunarfræðingur og listamaður þvert á listgreinar. Hann hefur gefið út eigin tónlist, hugbúnað og haldið sýningar á listaverkum sem sameina hönnun og tækni.

Jón Helgi Hólmgeirsson er vöru- og samspilshönnuður, tónlistar- og listamaður. Hann hefur unnið hin virtu Red Dot verðlaun auk Hönnunarverðlauna Íslands fyrir vinnu sína hjá tónlistartæknifyrirtækinu Genki Instruments.

Áfangastaðurinn Þrístapar í Vatnsdal í Húnavatnssýslu eftir Gagarín, Landslag og Harry Jóhannsson.

Rökstuðningur dómnefndar
Á Þrístöpum hefur tekist einkar vel að búa gestum eftirminnilega upplifun. Saga, umhverfi og hönnun vinna saman og þjóna viðfangsefni sínu á áhrifaríkan en látlausan hátt. Áfangastaðurinn er hannaður í samvinnu Gagaríns, Landslags og Irmu.

Á Þrístöpum fór fram síðasta opinbera aftaka á Íslandi, árið 1830, þegar hálshöggvin voru þau Agnes Magnúsdóttir og Friðrik Sigurðsson. Saga þeirra hefur orðið mörgum að yrkisefni í gegnum árin. Með uppbyggingunni á Þrístöpum gefst áhugasömum nú kostur á að upplifa söguna utandyra, í náttúru og andrúmi þessa sögustaðar.

Landslag og veður eru stór hluti upplifunarinnar. Gestir fylgja göngustíg að aftökustaðnum og feta þannig sjálfir í spor sögunnar. Vönduð steinhleðsla og haglega framsett fræðsluefni ramma inn svæðið. Á staðnum eru fáar minjar frá aftökunni, en á móti því kemur að tekist hefur að skapa vissa ljóðrænu í rýminu á staðnum sjálfum. Hönnuðirnir hafa valið leiðir sem valda lágmarks raski á umhverfinu en styðja vel við staðarvitund, m.a. með vali á efni sem breytist með tímanum. Svæðið er öllum aðgengilegt, allan ársins hring. 

Um:
Landslag er rótgróin teiknistofa á sviði landslagshönnunar og skipulags með umfangsmikla og breiða reynslu á öllum sviðum fagsins.  Landslag starfrækir skrifstofur bæði í Reykjavík og á Akureyri. Gagarín er hönnunarstofa sem þekkt er fyrir óvenjulegar gagnvirkar og ógagnvirkar sýningar. Harry Jóhannsson myndlistarmaður hjá Irmu og hefur í áratugi hannað og framleitt sviðsmyndir fyrir kvikmyndir og leikhús.
Sameiginlega hefur hópurinn brennandi áhuga á að bæta umhverfi og samfélag með metnaðarfullum og frumlegum lausnum um leið og þau umbreyta upplýsingum og fræðslu í sannfærandi upplifanir og sögur í fallegu umhverfi.

Smiðja, skrifstofubygging Alþingis eftir Studio Granda.

Rökstuðningur dómnefndar:
Smiðja sameinar á einum stað fundaaðstöðu og skrifstofur þingmanna og starfsfólks Alþingis í fimm hæða byggingu á horni Tjarnargötu og Vonarstrætis í Reykjavík. Hönnun var í höndum arkitektastofunnar Studio Granda, í kjölfar samkeppni sem haldin var árið 2016.

Form byggingarinnar og gluggasetning eru við fyrstu sýn látlaus en steinklæðningin dregur að sér athygli og vísar í jarðsögu landsins og menningarminjar sem finna má í Kvosinni. Borðaklædd sjónsteypa og steinn, sýnileg utan- sem innanhúss, eru meðal höfundareinkenna Studio Granda. Þegar inn er komið eru þessi einkenni enn meira áberandi, sér í lagi á fyrstu hæð þar sem nefndastörf þingsins fara fram og gestagangur er sem mestur. Grjótið gegnir aðalhlutverki í útliti hússins að utan og víða á veggjum og í gólfi innanhúss. Allt grjót sem notað er í byggingunni hafði orðið aflögu við aðrar framkvæmdir og þess vegna þurfti ekki að sækja það sérstaklega í námu.

Listaverk eftir Kristin E. Hrafnsson er fellt inn í húsið við aðalinnganginn og verk eftir Þór Vigfússon er í lofti í forsal. Yfirbragð er mildara á efri hæðum í vinnurýmum þingmanna og starfsfólks Alþingis þar sem aukin áhersla er á eik og fleiri litir eru notaðir. Að því marki sem hægt er í svo þétt setinni byggingu, er unnið með sveigjanleika, hvort sem er með því að sameinina sali eftir þörfum eða með hreyfanlegum léttari veggeiningum milli skrifstofa.

Arkitektarnir leggja áherslu á íslenskan efnivið og handverk og mikil alúð hefur verið lögð við hvort tveggja hönnun og smíði. Húsgögnin eru hönnuð af arkitektum hússins fyrir utan endurnýjuð íslensk húsgögn úr safni Alþingis og stóla eftir Erlu Sólveigu Óskarsdóttur, framleidda hjá Á. Guðmundssyni. Smiðja er borgarhús í hæsta gæðaflokki sem ber íslensku hugviti og handverki glæsilegt vitni.

Um:
Studio Granda var stofnað af Margréti Harðardóttur og Steve Christer í Reykjavík árið 1987 í kjölfar samkeppni um Ráðhús Reykjavíkur. Verkefni stofunnar hafa verið margvísleg, allt frá skipulagi og samgöngumannvirkjum til iðnhönnunar og innsetninga í samstarfi við listamenn. Flest verkefnin eru þó í flokki opinberra bygginga, s.s ráðhús, dómhús, listasafn, skólar, en íbúðarhúsnæði af öllum stærðum er einnig hluti af verkefnaskrá. Verkkaupar hafa ýmist verið opinberir eða einkaaðilar og flest eru verkin á Íslandi. Þessi fjölbreytta reynsla hefur ýtt undir þá afstöðu að hvert verk sé einstakt.

Kerlingarfjöll Hálendismiðstöð eftir Hönnunarteymi Bláa Lónsins, Basalt arkitekta og Design Group Italia.

Rökstuðningur dómnefndar:
Kerlingarfjöll Highland Base virkja möguleika sögufrægs útivistarsvæðis á spennandi hátt, með vel hannaðri aðstöðu og fjölbreyttri þjónustu og afþreyingu. Í Kerlingarfjöllum er nú heilsársáfangastaður á miðhálendi Íslands, í stórbrotinni en viðkvæmri náttúru. Algild hönnun er í fyrirrúmi og við allar framkvæmdir, allt frá frumdrögum að smiðshöggi, hefur verið tekið tillit til friðlýsingar og jarðminja á svæðinu.

Við hönnun var horft til BREEAM-vistvottunarkerfisins og lögð áhersla á sjálfbærni m.a. í efnisvali þar sem timbur er endurnýtt og grjót í hleðslur fengið úr nærumhverfi. Form og efni kallast á við magnað umhverfið, útlínur þorpsins falla að náttúrunni í kring og lýsing og hönnun göngustíga styður einnig við einstaka upplifun gesta þar sem náttúran er í aðalhlutverki. Svæðið er gert eins aðgengilegt og kostur er, og þannig fléttast saman virðing fyrir umhverfinu og inngilding allra gesta. Fólk getur notið svæðisins á ólíkum forsendum, t.a.m. með því að nýta sér margvíslega gistivalkosti.

Aðstaðan í Kerlingarfjöllum hvort tveggja mætir kröfum nútímans og heiðrar sögu staðar sem margir bera sterkar taugar til. 

Hönnunarteymi Bláa Lónsins er leitt af Sigurði Þorsteinssyni, Chief Brand, Marketing and Design Officer hjá Bláa lóninu. Hann hefur unnið með Bláa Lóninu frá árinu 1997 þar sem hann hefur komið að hönnun og brandþróun, m.a The Retreat lúxushótels Bláa Lónsins. Hann var Chief Design Director hjá Design Group Italia í 25 ár þar sem hann vann fyrir viðskiptavini á borð við PepsiCo, Unilever, B&B Italia, Flos, Louis Poulsen, ABB, Kone, 3M, and UNICEF. Baldur Helgi Snorrason er arkitekt sem hefur komið að ýmsum hönnunartendum verkefnum síðan að hann hóf störf hjá Bláa Lóninu.

Basalt Arkitektar var stofnuð 2009 og samanstendur af hæfileikaríkum hópi arkitekta, byggingafræðinga og hönnuða sem er leiddur af Hrólfi Cela, Marcos Zotes, Perlu Dís Kristinsdóttur og Sigríði Sigþórsdóttur.

Design Group Italia er hönnunarstúdíó með aðsetur í Mílanó og New York. Það var stofnað árið 1968 og fæst fæst við víðtæka hönnun meðal annars vöruhönnun, stafræna hönnun, brand-hönnun og rýmishönnun.

Samstarfsaðilar verkefnis eru Efla verkfræðistofa, Ferill verkfræðistofa og Hildiberg hönnunarhús.

Verkefnið Annarsflokks eftir Stúdíó Erindreka og Sigmund Pál Freysteinsson. 

Rökstuðningur dómnefndar
Í rannsóknarverkefninu Annarsflokks er varpað ljósi á hvernig betur má nýta afgangsafurðir úr íslensku æðarvarpi. Verkefnið snýr annarsvegar að þekkingaröflun um fullvinnslu á hráefni úr hreiðri í fullunna vöru, og hinsvegar að því að miðla þekkingu á ferlinu til almennings.

Útkoman er framúrskarandi góð. Verkefnið hefur getið af sér frumgerðir að útivistarflíkum sem bera með sér sígildan brag og eru framleiddar hér á landi úr annars flokks æðardúni og vatns- og vindheldri bómull. Um 90% af æðardúni sem framleiddur er árlega á heimsvísu kemur frá Íslandi og hérlendis er því dýrmæt sérþekking til staðar þegar kemur að æðarrækt. Vöruþróun á þessu sviði hefur þó verði takmörkuð og mikill hluti æðardúns er seldur úr landi sem óunnin hrávara.

Annarsflokks æðardúnn sem inniheldur örður af plöntutrefjum er hlýr, léttur og einangrandi á sama hátt og sá dúnn sem settur er í fyrsta flokk. Með verkefninu hefur náðst að sýna fram á að hægt er að fullnýta nær allan dún. Hráefni, sem hingað til hefur verið flokkað sem annarsflokks, hefur verið fundið gott hlutverk og með verkefninu er því miðlað til almennings hve mikilvægt það er að betri nýting sé tekin alvarlega.

Á sýningu hönnuðanna í Ásmundarsal á HönnunarMars 2024 kom vel í ljós þekking þeirra og virðing fyrir viðfangsefninu þar sem bent var á notagildi og gæði annars flokks æðardúns með aðgengilegum og skapandi hætti.

Um:
Stúdíó Erindrekar er hönnunardúó sem samanstendur af vöruhönnuðunum og æðarbændunum Írisi Indriðadóttur og Signýju Jónsdóttur. Þær vinna í nánu samstarfi með fatahönnuðinum og textílsérfræðingnum Sigmundi Páli Freysteinssyni að staðbundni framleiðslu og þróun fatnaðar með áður ónýttum æðardún. 

Grímur eftir hönnuðinn og listamanninn James Merry.

Rökstuðningur dómnefndar:
Grímur James Merry eru fallegt dæmi um verk sem eiga uppruna sinn í ævagömlu útsaumshandverki og fela í sér djúpa og marglaga fegurð.

Grímur hafa gegnt mikilvægu hlutverki í menningarsögunni, rétt eins og útsaumurinn. Þær hafa verið notaðar til þess að aðgreina listamanninn frá viðfangsefninu, eða leikarann frá hinu leikna. Það er því viðeigandi að grímur James Merry hafi fundið sér hlutverk sín í samstarfi við fjölda annara listamanna. Sem verk eru grímurnar heillandi handverk sem ofið er úr mörgum þráðum menningar og sögu. Í grímunum er að finna dulúð og galdur margra heima, heima skáldskapar og ævintýra, sem tala til ásjáenda.

James Merry hefur þróað spennandi efnisheim grímanna og unnið með margvíslegar gerðir efnis og möguleika þeirra, þar á meðal málma, sílikon og þrívíddarplast. Nýjasti kaflinn í sögunni er síðan stafrænn, sem eykur enn á margræðni verkanna. Þar dregur Merry sköpunarverk sitt inn í nýtt samhengi stafrænnar tísku og gerir heim grímanna aðgengilegri almenningi.

Um:
Hönnuðurinn og listamaðurinn James Merry er frá Bretlandi en búsettur hér á landi þar sem hann hefur unnið með tónlistarkonunni Björk frá árinu 2009. Sem samstarfsaðili og einn af listrænum stjórnendum á sjónrænu efni Bjarkar. 

Hann er hvað þekktastur fyrir framúrskarandi handbragð í handavinnu og grímugerð þar sem hann hefur unnið fyrir og með stofnunum á borð við V&A, Gucci, The Royal School of Needlework, Tim Walker, Tilda Swinton og Iris Van Herpen.

Verkefnið Börnin að borðinu eftir Þykjó.

Ímyndunarafli og sköpunarkrafti barna og ungmenna eru fá takmörk sett — ef þau fá á annað borð tækifæri til þess að sleppa þessum kröftum lausum. Með verkefninu Börnin að borðinu er þeim gefin rödd og mikilvægasta fólkið þannig virkjað til alvöru áhrifa í gegnum það sem þau eru sérfræðingar í — sköpun og leik.

Hönnunarteyminu Þykjó tekst með frábærri nálgun sinni að fanga hugmyndir og smíða úr þeim tillögur að lausnum geta orðið að veruleika. Verkefnið krefst hvort tveggja hugrekkis og trausts því oft er ekki hlustað á börn þó að við heyrum vissulega flest hvað þau segja. Eins er takmörkuð hefð fyrir því að hugmyndum barna og ungmenna sé miðlað af alvöru og virðingu og unnið markvisst að því að hrinda þeim í framkvæmd. Í verkefni Þykjó er börnum liðsinnt við að hugsa praktískt, hvort sem það á við um leiksvæði eða ruslatunnur. Leikurinn er ávallt í forgrunni auk samveru, náttúru og fegurðar, vegna þess að börn vilja gjarnan blanda geði og þau vilja betri heim öllum til handa.

Það er fagnaðarefni og fordæmisgefandi að hönnun sé notuð til að efla samtal og skilning, m.a. þegar bæjarfélag deilir áformum sínum og draumum um framtíðina með börnum og kallar eftir samstarfi við þau. Þetta var hluti af virku samráði um nýtt rammaskipulag fyrir Ásbrú sem var samstarfsverkefni Kadeco og Reykjanesbæjar og unnið af Alta. Börn og ungmenni eru virkur og dýrmætur hluti samfélagsins og það þarf að gera ráð fyrir sjónarmiðum þeirra og þörfum.

Um:
ÞYKJÓ er þverfaglegt teymi hönnuða sem vinna fyrir börn og fjölskyldur þeirra á sviði upplifunarhönnunar, innsetninga og vöruhönnunar. Á meðal nýlegra verkefna er innsetningin Hljóðhimnar í Hörpu, húsgagnalínurnar Kyrrðarrými og Hreiður og þátttökuverkefnið Gullplatan: Sendum tónlist út í geim! ÞYKJÓ hefur verið tilnefnt til Hönnunarverðlauna Íslands í tvígang, árið 2021 og 2022 og hlaut tilnefningu til alþjóðlegu YAM verðlaunanna árið 2023. Krakkaráð ÞYKJÓ var stofnað sumarið 2021 sem regnhlíf yfir allt samtal og samstarf sem hönnuðirnir eiga við börn. Með stofnun Krakkaráðsins vill ÞYKJÓ heiðra 12. og 13. grein Barnasáttmálans sem hverfist um virðingu fyrir skoðunum barna.

ÞYKJÓ var stofnað árið 2019 af Sigríði Sunnu Reynisdóttur sem er starfandi listrænn stjórnandi. Ásamt henni vinna arkitektar og hönnuðir úr ólíkum áttum saman í þverfaglegri teymisvinnu. Að þessu verkefni stóðu auk Sigríðar Sunnu þau Erla Ólafsdóttir, Embla Vigfúsdóttir, Ívar Björnsson og Sigurbjörg Stefánsdóttir. Ásamt þeim voru smiðjuleiðbeinendur og þátttakendur í verkefninu Fernanda Fajardo, Stefán Logi Baldursson, Filippa Cecilie Runitz og Ninja Ómarsdóttir.

RANRA x Salomon er samstarf hönnunarstúdíósins RANRA við alþjóðlega útivistarmerkið Salomon um hönnun umhverfisvæns skófatnaðar.

Hönnuðirnir nálgast verkefnið út frá hugmyndafræði umhverfisverndar og sjálfbærni sem leggur línurnar fyrir efnisval og framleiðslu. Skórnir eru mjög eftirsóttir, unnir í anda „gorpcore“ tísku sem liggur á mörkum útivistar- og tískufatnaðar og höfða jafnt til þeirra sem vilja leggja áhersla á umhverfið en ekki síður hinna sem eru ekki svo meðvitaðir um það. Nýstárleg efnisnotkun, faglegt og einstakt handbragð og fagurfræði RANRA skín í gegn með áherslu á náttúrulitun, endurunnin og endurnýtanleg hráefni. Kynningarefni vörunnar í vakti mikla eftirtekt en þar var skórinn settur fram á gamansaman hátt með skírskotun í Skandinavískar matarhefðir, jarðveg, menn og dýr. 

Ranra er hönnunarstofa Arnars Más Jónssonar og Luke Stevens í London og Reykjavík sem sérhæfir sig í útivistarfatnaði sem er hannaður fyrir náttúruna og borgarumhverfið. Samstarf RANRA við útivistarmerkið Salomon hófst árið 2022 og hefur vakið heimsathygli. Þetta er í annað sinn sem RANRA hannar Cross Pro skóna sem Salomon framleiðir. 

Um:
Ranra er hönnunarstúdíó staðsett í London og Reykjavík stofnað árið 2019 sem sérhæfir sig í útivistarfatnaði hannaður fyrir bæði náttúru og borg. Stúdíóið er byggt upp með samstarf og hönnun að leiðarljósi. Stúdíóið vinnur að fjölbreyttum verkefnum allt frá vöru- og textílþróun og vöruhönnun til framleiðslu.

Svífandi stígar er sérhannað stígakerfi sem ver náttúru fyrir ágangi og opnar hjólastólanotendum aðgengi að útivist.

Hönnun stíganna svarar brýnu kalli um styrkingu innviða í ferðaþjónustu og er leið til að uppfæra malarstíga með umhverfis- og samfélagslega ábyrgum hætti. Verkefnið er marglaga, í því mætist algild hönnun og náttúruvernd. Greiðara aðgengi að náttúru landsins hefur í för með sér heilsubót og meiri lífsgæði fyrir alla sem þess njóta. Stígarnir eru hannaðir með viðkvæmustu svæðin í huga; svo sem hraun, hverasvæði og mýrlendi án þess að undirlag stíganna verði fyrir hnjaski. 

Náttúruvernd er höfð að leiðarljósi við hönnun stíganna og við uppsetningu er stefnt að lágmarksraski svo stígana megi setja upp og fjarlægja án nokkurra ummerkja. Þá fylgir smíði þeirra reglugerð um algilda hönnun og tryggir þannig fólki sem notar hjólastóla aðgengi að ósnortinni náttúru. Möguleikar þessa hóps til útivistar eru oft takmarkaðir og stígarnir bæði fjölga þessum möguleikum og einfalda þá.

Hönnuðir Birgir Þ. Jóhannsson og Laurent Ney, Alternance slf. hafa með Svífandi stígum búið til einfalda og auðvelda lausn til að auðvelda öllum aðgengi að náttúrunni.

Um:
Birgir Þ. Jóhannsson er arkitekt með sérhæfingu í borgarhönnun frá ISACF La Cambre í Brussel. Hann stofnaði Alternance árið 2000 og verkefni hans spanna allt frá borgarskipulagi og arkitektúr að húsgagnahönnun. Meira um Svífandi stíga hér.

Loftpúðinn er ný vara sem Stúdíó Flétta hannaði fyrir Fólk Reykjavík. 

Loftpúðinn er dæmi um nýsköpun þar sem hugað er að hringrásarhagkerfi við hönnun vörunnar. Rusli frá iðnaði sem áður var hvorki hægt að selja eða nýta er umbreytt í sterka, fjölnota púða. Púðarnir eru 96% endurunnir og eina nýja hráefnið er í reiminni og handfanginu. Flétta hugsar alla leið í endurvinnslunni - sem minnst er átt við efniviðinn og hægt er að skilja hráefnin í sundur þegar líftíma vörunnar lýkur.

Hönnunarstofan Flétta var stofnuð árið 2018 af vöruhönnuðunum Birtu Rós Brynjólfsdóttur og Hrefnu Sigurðardóttur sem hafa frá stofnun einbeitt sér að hringrásavænni hönnun á einstaklega skapandi hátt. Púðarnir voru hannaðir í samstarfi við hönnunarfyrirtækið FÓLK árið 2020 fyrir vörulínu þeirra, Hringrásarvæn hönnun, og gerðir úr notuðum loftpúðum bíla sem að öðrum kosti hefðu farið til urðunar. Púðarnir eru fengnir frá Netpörtum, umhverfisvottaðri bílapartasölu. Fyllingarefnið er efni sem fellur til við dýnugerð og við framleiðslu á útivistarfatnaði 66° Norður. Púðarnir eru saumaðir hjá danskri saumastofu þar sem fólk sem á erfitt með að fóta sig í venjulegu starfsumhverfi vinnur. 

Loftpúðinn er gott dæmi um raunbirtingu nýs hugsunarháttar sem nú er að taka við í hönnunargeiranum og möguleikana sem þar leynast.

Um:
Birta Rós Brynjólfsdóttir útskrifaðist frá Listaháskóla Íslands með B.A. í vöruhönnun árið 2016 en er nú stödd í mastersnámi í samtímahönnun við AAlto University í Helsinki. 

Hrefna Sigurðardóttir útskrifaðist frá Háskóla Íslands með B.S. í iðnaðarverkfræði árið 2013 og með B.A. í vöruhönnun frá Listaháskóla Íslands árið 2017. Áður hafði hún stundað nám í keramiki við Myndlistaskólann í Reykjavík.  

Hönnunarstofan Flétta var stofnuð í byrjun árs 2018. Flétta leggur áherslu á endurnýtingu hráefna með handgerðum og vönduðum vörum. Umfjöllun um verk Fléttu hefur birst í fjölda hönnunarmiðla og tímarita eins og dezeen, Frame, Icon, Bobedre, Monocle, ElleDecor, Vogue Business og Design Wanted.

Dvergsreitur er blönduð byggð í hjarta Hafnarfjarðar sem nýverið var lokið við byggingu á. Reiturinn er höfundum sínum, verkkaupa og sveitarfélaginu, til mikils sóma og þar er þétting byggðar vel heppnuð. Í verkefninu er fallega unnið með umfang og form nærliggjandi húsa og haganlega sköpuð rými eru á milli bygginganna, þrátt fyrir mikinn þéttleika. Efnisval er nútímalegt, en vísar í nærliggjandi hús og minnkar sýnilega stærðarskölun með markvissri notkun breytileika í efnisvali. Þegar betur er að gáð er leikur að formum húsanna og jafnvel árekstur, sem gefur þeim kæruleysislegt, ef ekki hreinlega gamansamt yfirbragð.

Áður stóðu verksmiðjuhús Dvergsins á reitnum. Lögð var áhersla á að nýbyggingar á lóðinni væru hannaðar með þeim hætti að þær féllu sem best að fíngerðara útliti nærliggjandi byggðar. Markmið hönnunarinnar var að skapa eins konar þorpsanda, ramma fyrir hlýlegt mannlíf, sem bæði íbúar sem hafa eigið viðverusvæði í skjólgóðum húsagarði fjær götunum og gestir sem sækja verslun og þjónustu á jarðhæðunum, geta notið.

Um:
KRADS arkitektastofa er með aðsetur á Íslandi og Danmörku, leidd af arkitektunum Kristjáni Erni Kjartanssyni og Kristjáni Eggertssyni. TRÍPÓLÍ arkitektastofa var stofnuð árið 2012 og eru eigendur hennar arkitektarnir Andri Gunnar Lyngberg Andrésson og Guðni Valberg. Landmótun er teiknistofa landslagsarkitekta og skipulagsfræðinga, stofnuð 1994 og með aðsetur í Kópavogi.

Hlöðuberg er einstakt heimili og vinnustofa listamanns á Skarðsströnd við Breiðafjörð. Húsið er hannað með virðingu fyrir sögu, staðaranda, náttúru og umhverfi að leiðarljósi. Forsendur hönnunarinnar skína í gegnum allar lausnir í verkinu, svo úr verður hús með skýr útlitseinkenni sem skapar einstakan staðaranda. Endurnýting og hagkvæmnisjónarmið ráða öllu efnisvali, en verkefnið er mjög í anda nýjustu strauma í arkitektúr og byggingarlist þar sem endurnýting efna og umhverfissjónarmið eru allsráðandi.

Arkitektastofan Studio Bua endurhannaði steinsteypta hlöðu í bjart og nútímalegt heimili og vinnustofu á Hlöðubergi. Form hússins er bárujárnsklæddur skáli sem stendur á upprunalegri steinsteyptri neðri hæð. Einkennandi fyrir verkið er að veggir gamallar hlöðu hafa verið endurnýttir og efri hæð er byggð ofan á þá. Innra skipulag er einfalt, stílhreint og haganlega leyst svo úr verða fjölbreytt rými og hús sem er stærra að innan en það virðist að utan. 

Studio Bua er arkitektastofa staðsett í London stofnuð árið 2017 af arkitektunum Sigrúnu Sumarliðadóttur og Mark Smyth. Stofan hefur unnið að fjölbreyttum metnaðarfullum verkefnum á sviði arkitektúrs. 

Edda er nýtt hús íslenskunnar, sem stendur á Melunum í Reykjavík. Byggingin er einkennandi og áhrifamikil. Vandað er til verka af fagmennsku, listfengi og hugað að hverju smáatriði að innan sem utan. Sporöskjulaga formið og einstök áferð hið ytra gefur til kynna dýrmætt innihald. Edda er bjart og opið hús þar sem fallegir inngarðar gefa innri rýmum andrúm og birtu. Bygging Eddu á sér langan aðdraganda og sérstaklega ánægjulegt að sjá þessa mikilvægu og metnaðarfullu byggingu, sem markar tímamót fyrir miðlun menningararfs á Íslandi, rísa í borginni. 

Edda var vígð á vormánuðum og er ný lykilbygging í íslensku samfélagi, sem geymir handrit Íslendinga, merkustu menningarverðmæti þjóðarinnar. Byggingin stendur í grunnri spegiltjörn og að utan er hún klædd koparhjúp með stílfærðum afritum texta úr handritum, sem í senn skreytir veggina og vekur forvitni um það sem býr innan þeirra. Í húsinu er starfsemi Stofnunar Árna Magnússonar og Íslensku- og menningardeild Háskóla Íslands sameinuð ásamt því að varðveisla og aðgengi almennings og ferðafólks að íslenskum menningarverðmætum er tryggð til langrar framtíðar.

Hornsteinar arkitektar er stúdíó með arkitektum og landslagsarkitektum sem vinna á sviði arkitektúrs, skipulags og landslagsarkitektúrs. Stofan vinnur að því markmiði að sameina hönnun við náttúru, umhverfi og mannlegra þarfa ásamt samspili við nýjustu framfarir í tækni og vísindum. 

Vegrún er nýtt íslenskt merkinga- og leiðakerfi sem er opið öllum til notkunar og sérstaklega hannað til að falla vel að náttúru Íslands. Vegrún er kerfi sem tekur mið af ólíkum þörfum og aðstæðum á hverjum stað, hvort sem um er að ræða lifandi vöktunar- og upplýsingakerfi í Reynisfjöru, aðgangsstýringu að Kirkjufelli eða sveigjanlegar merkingar fyrir eldgosin á Reykjanesi. Vegrún er er gott dæmi um afrakstur þaulhugsaðrar hönnunar, samræmt merkingakerfi innblásið af litbrigðum íslenskrar náttúru og veðurfari, sem fellur vel að fjölbreytilegu umhverfi landsins. Letrið er íslenskt og sérhannað og leitast er við að nýta íslenskan efnivið eins og kostur er. Vegrún er umfangsmikið og mikilvægt verkefni, leyst á næman og faglegan hátt, þar sem hugað hefur verið að hverju smáatriði sem skilar sér í fallegri, sannfærandi og heildstæðri lausn.

Merkinga- og leiðakerfið Vegrún er þverfaglegt hönnunarverkefni unnið á vegum umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytisins og menningar- og viðskiptaráðuneytisins. Verkið er unnið af hönnunarstúdíóinu Kolofon ásamt breiðum hópi hönnuða og sérfræðinga með það að markmiði að hvetja til góðrar umgengni við náttúru og auka öryggi ferðafólks með sveigjanlegu, samræmdu og gagnlegu leiðakerfi, sem er opið öllum til afnota alls staðar á landinu.

Um:
Í teyminu Kolofon og co er fagfólk úr ólíkum áttum sem unnið hafa að stórum og viðamiklum verkefnum á sviði hönnunar og menningar, meðal annars hönnun skilta fyrir sveitafélög hér á landi. Í teyminu eru hönnunarstofan Kolofon með Hörð Lárusson grafískan hönnuð sem verkefnastjóra verkefnisins, Stefán Pétur Sólveigarsson iðnhönnuður, Gerður Kristný rithöfundur, Kristján B. Jónasson bókmenntafræðingur og ritstjóri og Guðmundur Jónasson byggingarverkfræðingur. Ráðgjafar teymis eru Birna Lárusdóttir fornleifafræðingur, Sigþrúður Stella Jóhannsdóttir líffræðingur og Gísli Gíslason, landslagsarkitekt. 

Jarðsetning er margslungið verk sem segir einstaka sögu byggingar og hvernig væntingar og módernísk sýn á borgarþróun öðlast nýja merkingu þegar fram líða stundir. Byggingin missir tilgang sinn, það mistekst að finna henni nýtt hlutverk í samtímanum og hún er dæmd úr leik. 

Höfundur miðlar efninu með gjörningi, innsetningu, kvikmynd og loks bók. Í kvikmyndinni mæta áhorfendur afli vélarinnar og horfa hjálparvana upp á niðurrif byggingarinnar og tilheyrandi sóun hráefna með hversdagslíf borgarinnar í bakgrunni. Endalok byggingar á endastöð hugmynda um einnota byggingar, jarðsetning.

Stórhýsi Iðnaðarbankans við Lækjargötu reis á sjöunda áratugnum í anda alþjóðlegra framtíðarhugmynda en rúmlega hálfri öld síðar fær byggingin dóm um að víkja fyrir nýjum byggingum með annað hlutverk. Með Jarðsetningu hefur Anna María Bogadóttir, arkitekt náð að skapa einstakt og áhrifamikið verk sem hefur náð að skapa áhugaverðar umræður í samfélaginu og vekja fólk til umhugsunar um arkitektúr og hlutverk hans í nútímanum og þörf fyrir breyttar áherslur, líftíma bygginga, endurnýtingu, umhverfissjónarmið og hringrásarhugsun. Nálgunin er listræn og fagleg en á sama tíma persónuleg svo útkoman höfðar til mjög breiðs hóps.

Anna María Bogadóttir er arkitekt og menningarfræðingur sem leggur áherslu á menningar- og félagslegar hliðar arkitektúr. Hún nálgast arkitektúr frá sjónarhóli hvunndagslífs í samhengi flókinna kerfa og hvata og vinnur með umbreytingu, arf og miðlun sem skapandi afl í arkitektúr. Verk Önnu Maríu og rannsóknir finna sér farveg þvert á miðla á hefðbundnum sem óhefðbundnum vettvöngum.

Anna María er stofnandi ÚRBANISTAN sem gegnum ráðgjöf, rannsóknir, sýningagerð og útgáfu kemur að hugmyndafræði og úrlausnum fjölbreyttra verkefna á sviði arkitektúr, skipulags og varðveislu og fela í sér rýmis-, borgar-, strategíu-, samræðu- og sýningahönnun.

Pítsustund er verk, gjörningur og mjög áhugaverð tilraun sem sýnir hvernig hægt er með aðferðum hönnunar og á mjög skemmtilegan og eftirtektarverðan hátt að varpa ljósi á nýtingu afgangsafurða og verðmæti þeirra. 

Pítsustund verk hönnunarstúdíósins Fléttu og textílhönnuðarins Ýrúrarí var fimm daga gjörningur haldinn á HönnunarMars 2023, þar sem hönnuðirnir þæfðu ullarpítsur úr afgöngum frá íslenskum ullariðnaði og seldu viðskiptavinum eins og um venjulegar pítsur væri að ræða. Sviðsmynd verksins var byggð í kringum nálaþæfingarvél sem var í hlutverki pítsuofns en hönnuðirnir brugðu sér í hlutverk bakara og afgreiðslufólks. Leikgleðin var allsráðandi í verkinu hvort sem það sneri að grafískri hönnun matseðla, klæðnaði, sviðsetningu eða vörunni sjálfri. Sýningarrýmið, búðarrými á miðjum Laugavegi var með stórum aðgengilegum gluggum sem gerði gestum kleift að fylgjast með öllu ferlinu, þannig að áhorfandinn fékk góða innsýn í framleiðsluna sem yfirleitt fer fram á bak við luktar dyr.

Með verkinu Pítsustund tókst hönnuðunum að skapa eftirminnilega upplifun og um leið áhugaverða félagslega tilraun, sem vakti mikinn áhuga og ánægju hjá gestum og gangandi. Ullarpítsurnar slógu í gegn, ruku út og langar biðraðir mynduðust við sýningarstaðinn. Svo fór að allt hráefni kláraðist og hönnuðirnir náðu ekki að anna eftirspurn á meðan á þessari mögnuðu fimm daga pítsustund stóð.

Flétta, hönnunarstofa var stofnuð árið 2018 af vöruhönnuðunum Hrefnu Sigurðardóttur og Birtu Rós Brynjólfsdóttur, sem eru útskrifaðar úr vöruhönnun frá Listaháskóla Íslands. Í vinnu sinni einblína þær á umhverfismál og láta hráefni ráða för. Verkefni þeirra stuðla að staðbundinni framleiðslu og nýtingu hráefna sem annars hefði verið urðuð.

Ýr Jóhannsdóttir er textílhönnuður og listamaður frá Íslandi, með aðsetur í Berlín og Reykjavík og starfar undir nafninu Ýrúrarí. Verk hennar eru að mestu prjónuð, þar sem brot af húmor, líkamshreyfingum og hversdagsleikanum mætast í ullarflíkum. Sjálfbærni og endurnýting eru Ýr hugleikin í verkum hennar. 

Snert á landslagi er vinnutitill yfirstandandi doktorsverkefnis Tinnu Gunnarsdóttur, þar sem áhersla er lögð á að virkja fagurferðilega upplifun í landslagi sem afl til umbóta.

Hugtökin landslag og fagurfræði eru mun dýpri og yfirgripsmeiri en þau virðast við fyrstu sýn. Þau fjalla ekki einungis um ásýnd heldur raunverulega snertingu okkar við heiminn, þar sem maður og landslag mætast og hafa áhrif hvort á annað. Þungamiðja verkefnisins er áralöng tilviksrannsókn í Héðinsfirði á norðanverðum Tröllaskaga, þar sem Tinna beitir fjölbreyttum aðferðum hönnunar í þeim tilgangi að skapa snertifleti þar sem þessum tengslum er veitt sérstök athygli.

Universal Thirst er letursmiðja sem sérhæfir sig í leturgerðum fyrir indverskt og latneskt ritunarkerfi. Hún var stofnuð árið 2016 af Gunnari og Kalapi Gajjar sem hafa síðan þá verið í samstarfi við fyrirtæki og stofnanir á borð við Google, Falcon Enamelware, The Gourmand, Icelandair, Frieze Art Fair, Dhaka Art Summit, HönnunarMars og Dishboom. Teymi Universal Thirst samanstendur af sérfræðingum í leturgerð sem vinna frá höfuðstöðvunum í Reykjavík og Bangalore auk fleiri staða víða um Evrópu og Indland.

Markmið Universal Thirst er að auka hönnunarmöguleika á indverskum ritkerfum á borð við Davangari, Bangla, Gujarati, Tamil og Kannada, með tilraunum og rannsóknum á ólíkum leturgerðum auk hagnýtra og áreiðanlegra leturgerða og vörumerkja. Verk þeirra eru hluti af mikilli framþróun sem á sér stað þessa stundina í indverska ritkerfinu, knúin áfram af alþjóðlegri útbreiðslu internetsins, snjallsíma og auknu aðgengi að ýmiskonar hönnunarforritum. 

Þjónustuhúsið við Laufskálavörðu stendur auðmjúk sem látlaust, manngert skýli andspænis íslensku náttúrunni - án þess að keppa við hana og án þess að vera lýti í umhverfinu. Byggingin er teiknuð af Stáss arkitektum. Það er aðeins 30m2 að stærð og stakstætt á Mýrdalssandi við þjóðveginn. Hér er þarfamiðuð nálgun leiðarstefið við að skapa úthugsaðan og nytsamlegan áningarstað í víðáttunni. Ólíkum notkunarmöguleikum er tvinnað saman á fáum fermetrum sem samanstanda af salernisaðstöðu, þvottaaðstöðu, útsýnispalli, hvíldarbekk, og aðstöðu fyrir hjólreiðafólk.

Byggingin er hagnýt og beinir athygli að náttúrunni og býður upp á að fólk njóti hennar án þess að á henni sé traðkað. Vegfarendur geta nýtt sér hana til að leita skjóls ef illa viðrar eða til að náð áttum á útsýnispallinum á þaki byggingarinnar þar sem útsýni er yfir að Mýrdalsjökli  og eldstöðinni Kötlu. Hönnunin er sérlega góð fyrirmynd faglegrar umgjarðar, sem mætti útfæra víðar um landið.

Á grunni skapandi hugmyndafræði er fléttað saman nútímalegri hönnun og frumlegri notkun á ull í bland við hrosshár í Áríðandi tilraunum á raunveruleikanum. Fatalína sem er fyrsta verk hönnuðar eftir útskrift og samanstendur af frumlegum flíkum þar sem aðaluppistaðan er ull. Fatalínan er framleidd á vinnustofu hönnuðarins í Reykjavík. 

Ullin er annarsvegar íslensk, frá Ístex, og hinsvegar frá danska vefnaðarframleiðandanum Kvadrat. Einnig er hluti af efninu keyptur notaður eða úr lager afgangsefna. Hönnuðurinn, Sól Hansdóttir, varpar fram spurningum um aðfangakeðju textílefna í fataframleiðslu auk þess að vinna með ímynd tískuborgarinnar með því að starfa jöfnum höndum í Reykjavík og í London.

Efnisval og frumleg hönnun er hér í því hlutverki að ögra hefðinni og vekja okkur til umhugsunar um vistvæna hönnun og nýtingu staðbundinna hráefna. Útkoman eru frumlegar hátískuflíkur sem eru á mörkum fatnaðar og skúlptúrs.

Áríðandi tilraunir á raunveruleikanum

Hljóðhimnar er heildræn og fallega útfærð hönnunarlausn þar sem útkoman er virk upplifun sem opnar á skilningarvitin í gegnum leik. Um er að ræða nýtt upplifunarrými fyrir börn og fjölskyldur í Hörpu þar sem fræðsla og hughrif koma saman. Þverfaglega teymið ÞYKJÓ leiddi hönnunarferlið á rýminu í samstarfi við Hörpu, Gagarín, Vísindasmiðjuna, IRMA, Áróru lýsingarhönnun, Reykjavík Audio, Upptekið, Sinfóníuhljómsveit Íslands, Íslensku Óperuna, Maxímús Músíkús, Stórsveit Reykjavíkur og síðast en ekki síst Krakkaráð ÞYKJÓ, sem skipað er 100 börnum á aldrinum 5–7 ára. 

Sköpuð er forvitnileg, litrík og hlýleg umgjörð um undraheim hljóðs og tóna sem miðar að því að vekja forvitni og veita uppljómun. Skipulag rýmisins er innblásið af eyranu og líffærafræðilegu formunum sem eru að finna í hlustinni. Hljóðhimnar eru gott dæmi þess hve veigamiklu hlutverki góð hönnun getur gegnt í kennslu í gegnum leik, og þar með kveikt neista í hugum yngri kynslóða.

Starf hönnunarstofunnar  og plastendurvinnslunnar Plastplans hefur frá stofnun þess árið 2019 einkennst af sköpunargleði, tilraunamennsku, úrræðasemi og óbilandi hugsjón.

Plastplan hefur á þessum þremur árum tekist á við að raungera hringrás plastefna með því að taka það sem til fellur af plasti frá fyrirtækjum innanlands og þróa og framleiða úr því ný og falleg verk, ýmist fyrir sína eigin vörulínu, eða nytjahluti fyrir fyrirtækin sem Plastplan er í samstarfi við. Innviða- og húsgagnahönnun þeirra fyrir Höfuðstöðina, sem er listasafn og menningarsetur byggt í kringum Chromo Sapiens, verk Shoplifter Art / Hrafnhildar Arnardóttur, er einstaklega vel heppnað í viðleitni sinni til að skapa fjölnota umgjörð sem hvorttveggja endurspeglar verk Shoplifters og flæðir samhliða þeim á eftirtektarverðan hátt.

Konur sem kjósa er metnaðarfullur prentgripur þar sem kosningabaráttu kvenna á Íslandi undanfarin hundrað ár eru gerð ítarleg skil í máli og myndum. 

Hönnun og umbrot er eftir grafísku hönnuðina Snæfríði Þorsteins, Hildigunnar Gunnarsdóttur og Agnars Freys Stefánssonar. Nálgun við viðfangsefnið einkennist af virðingu og verkinu er sköpuð viðeigandi og eftirtektarverð umgjörð. Rauði liturinn setur tóninn og framúrskarandi leturmeðferð og gott næmi fyrir myndrænum frásagnarstíl kjarna og myndgera pólitískan baráttuanda íslenskra kvenna, og þungavigt hans í sögulegu samhengi, í vel gerðum og aðgengilegum en jafnframt sérstæðum prentgrip.

MAGNEA - made in reykjavík er fatalína eftir Magneu Einarsdóttur fatahönnuð. Um er að ræða vandaðar yfirhafnir hannaðar með tímalausum sniðum og framleiddar úr 100% íslenskri ull. Magnea hefur undanfarin ár vakið verðskuldaða athygli fyrir frumlega nálgun sína við prjón og efnismeðferð á íslenskri ull sem hún hefur þróað. Fágað litaval og listræn framsetning undirstrika nýstárlega möguleika íslensku ullarinnar sem spennandi efnis í fatnað fyrir nútímafólk. Í framleiðsluferli made in reykjavík er lögð áhersla á atriði sem stuðla að aukinni sjálfbærni í tískuiðnaði – eins og rekjanleika, gagnsæi og staðbundna framleiðslu. Útkoman er einstaklega vel heppnuð, fáguð, nútímaleg og jafnframt tímalaus hönnun úr íslensku hráefni.

Söluhúsin við Ægisgarð eftir Yrki arkitekta eru lágstemmd og vel heppnuð röð húsa í góðu samtali við umhverfi sitt. Efnisnotkun og skali bygginganna er sá sami en ólíkar útfærslur á timburgrindum og -veggjum við hvert hús brjóta lengjuna upp og mynda ýmist skjól, bekki eða geymslurými. Viðbyggingar og borgarhúsgögn eru því inni í kerfi bygginganna og mynda rými fyrir fjölbreytta virkni og mannlíf á milli húsanna og í kringum þau. Að innan er burðarvirki húsanna sýnilegt, sem skapar hráa en um leið fíngerða stemningu. Byggingarnar eru glerjaðar á tveimur hliðum sem tryggir góða dagsbirtu og skemmtilegt útsýni út á höfnina. Um er að ræða fallega og vandaða umgjörð sem heldur vel utan um fjölbreytilega starfsemi og daglegt mannlíf.

Þykjó er hönnunarverkefni, unnið af þverfaglegu teymi hönnuða sem samnýta ólíka sérþekkingu sína í textíl-, leikfanga- og upplifunarhönnun. 

Hugmyndafræði þeirra gengur út á að búa til umhverfi, leikrými og upplifun sem örvar ímyndunarafl og sköpunarkraft barna í frjálsum leik. Í allri nálgun Þykjó er lagt upp með að nýta afgangsefni, innlenda fagþekkingu og tækjabúnað. Þar fer saman vel heppnuð samþætting rýmis, hönnunar og skynjunar og þverfaglegt samstarf milli skapandi fólks og sérfræðinga – hvort sem um er að ræða í handverki eða vísindum. Marglaga nálgun er unnin í samtali við börn og er ætlað að skapa umhverfi sem leikur með skynjun í víðum skilningi og er mótað á þeim skala sem börn geta skilið og tileinkað sér. 

Ásýnd Hjaltalín ∞ byggir á vangaveltum Sigurðar Oddssonar og hljómsveitarinnar um varanleika og hljómplötu sem einskonar afkvæmi tónlistarmannanna sem hana skapa. Þessar hugmyndir leiddu af sér ímyndaðan höggmyndagarð þar sem úlfsungi er þungamiðjan, meitlaður úr steini og staðsettur við Úlfarsfell. Úlfurinn var teiknaður upp með tilvísanir í egypska guðinn Anubis og 3D skönn af ófæddum börnum í móðurkviði. Þá var hann höggvin í basalt af Matthíasi Rúnari Sigurðssyni og kom meðal annars fram við útgáfutónleika plötunnar. Úlfurinn var síðan skannaður og færður í stafrænt þrívítt form af Gabríel Bachmann, og þannig tryggt algeran varanleika bæði í stafrænu formi og í raunheimum.

Frumsýnt á HönnunarMars 2020. Í verkefninu Peysa með öllu, vinnur textílhönnuðurinn Ýr Jóhannsdóttir, eða Ýrúrarí, með óseljanlegar peysur úr fatasöfnun Rauða krossins á Íslandi. Peysurnar hafa flestar orðið fyrir hversdagslegum mannlegum óhöppum sem skilja eftir sig varanleg ummerki og hafa þ.a.l endað í fatasöfnuninni. Í ferlinu að því að laga og umbreyta peysunum fer Ýr óhefðbundnar leiðir þar sem sósublettir fá nýtt útlit, götóttar peysur fá fleiri göt með nýjum gildum og hnökrar, lykkjuföll, slettur og flekkir heyra sögunni til í nýrri einstakri flík.

Flotmeðferð, hönnuð af Unni Valdísi Kristjánsdóttur, hönnuði, jóga- og vatnsmeðferðaraðila. Hugmyndafræði verkefnisins byggir á reynsluheimi hennar sem Íslendings sem stundað hefur náttúru- og sundlaugaferðir frá blautu barnsbeini. Þannig samtvinnast áhugi Unnar Valdísar á hönnun og að vinna með heita vatnið til heilsueflingar, slökunar og í lækningaskyni.

Flothetta er íslensk hönnun, gerð til að upplifa slökun og vellíðan í vatni. Þegar flotið er og þyngdaraflinu sleppir frelsast þeir hlutar líkamans sem bera uppi þunga okkar dagsdaglega. Þannig fá miðtaugakerfið, vöðvar og hryggjarsúlan hvíld þegar flotið er um í heitri laug, án áreynslu. Streituvaldandi efni, líkt og adrenalín og kortisól, víkja fyrir taugaboðefnum eins og endorfíni sem bæði er verkjastillandi og veitir vellíðunartilfinningu. Þannig skapar Flothetta fullkomið ástand fyrir slökun og endurnæringu í mýkt vatnsins.

Drangar er nýtt gistiheimili byggt á gömlum grunni, staðsett á Snæfellsnesi. Hannað af Studio Granda.

Drangar er metnaðarfullt hönnunarverkefni arkitektastofunnar Studio Granda og afar vel heppnuð birtingarmynd aðkallandi viðfangsefnis arkitekta i nútímasamhengi, endurhugsun og endurnýting gamalla bygginga. Hér er sérstaklega vel útfærð breyting á gömlu sveitabýli og útihúsum í gistihús fyrir ferðamenn. Veðraðar byggingarnar fá aðnjóta sín og halda útlitslegu yfirbragði með sterkri vísun í sögu og samhengi, en um leið er heildarmynd staðarins styrkt og efld. Dæmi um það er samspil útveggja gistihússins þar sem gömlu veggirnir standa hráir og opnir, án glugga og hurða og mynda áhrifaríkt samspil skugga og takts við nýja veggi. Innra rýmið markast af hlýlegri eik og litum dregið saman milli bygginga og rýma með hlýrri notkun timburs og lita. Mismunandi litatónar og áferð lita eru vísun í fyrri virkni býlisins, t.d. í lit nautgripa eða gljástig vinnuvéla. Öll efnisútfærsla er sérlega vönduð og tengir rýmin saman í umlykjandi ramma um lífið innan byggingarinnar. Verkið er mikilvægt fordæmi og viðmið í ljósi vaxandi fjölda bygginga, ekki síst á landsbyggðinni, sem kalla á endurskilgreiningu og endurbyggingu vegna aldurs og annars konar nýtingar.

Endurmörkun Þjóðminjasafnið – Jónsson & Le’macks. Hönnun og endurmörkun Þjóðminjasafns Íslands er einföld og látlaus en um leið glæsileg lausn á heildarásýnd stofnunar sem snertir alla landsmenn. Hönnun nýs einkennis safnsins endurvekur áhuga gesta á spennandi og nútímalegu safni og minnir okkur á þær gersemar sem safnkosturinn hefur að geyma. Í hönnuninni er unnið með fjórar ólíkar leturgerðir sem er hægt að rekja allt aftur til 9. aldar og litir sóttir úr handverki þjóðarinnar. Einkennið er innblásið af söguþjóðarinnar og hlutum úr safnkosti því ásamt letri og grafískum lausnumeru ljósmyndir af gullmolum úr vörslu safnsins sýndar og til verður forvitnilegurheimur sem er freistandi að skoða nánar.

HEIMA – Búi Bjarmar og UNICEF. HEIMA er áhugavert hönnunarverkefni sem skoðar móttöku flóttabarnabarna í leitað alþjóðlegri vernd frá sjónarhóli barnanna. Í verkefninu rýna Búi Bjarmar Aðalsteinsson, hönnuður og UNICEF hvernig staðið er að móttöku fylgdarlausra flóttabarna, sem sækja um alþjóðlega vernd á Íslandi,með notenda- og mannmiðaða hönnun og velferð barnanna að leiðarljósi. HEIMA er frábært dæmi um hvernig hægt er að beita aðferðafræði hönnunar til aðbæta upplifun notenda og einfalda ferla í opinberri þjónustu. Vinnuferlið ogniðurstöður verkefnisins er aðgengilegt á verkefnidheima.com.

Lauf – True grit. Nýtt malarhjól sem byggir á hönnun Lauf Forks á léttasta hágæðademparagaffli í heimi. Lauf kom fyrst á markað með Lauf Forks, gaffallinn sem hefur rutt brautina fyrir hönnun reiðhjóla undir vörumerki Lauf, True Grit sem eru eðlilegt framhald af þróun Lauf Forks. Hjólið er frábært dæmi um hönnun, nýsköpun og vöruþróun en uppfinningar vörumerkisins eru nú í alþjóðlegu einkaleyfaferli. True Grit hefur vakið athygli keppnisfólks í hjólreiðum um allan heim og helstu net- og prentmiðlar í hjólaheiminum hafa síðustu ár lofað gaffalinn og nú hjólið.

Listasafn Akureyrar – Kurt og Pí. Með hönnun nýrrar viðbyggingar við Listasafnið á Akureyri hefur orðið til nýtt kennileiti í borgarlandslagi Akureyrar. Ný viðbygging og endurhönnun sögulegs iðnaðarhúsnæðis í Gilinu blæs nýju lífi í eldri byggingarnar og tengir saman ólík rými með umferðarás sem býr til nýsjónræn tengsl milli hins náttúrulega og byggða landslags. Sýningarrýmin eru fjölbreytileg, hönnun og arkitektúr eru framkvæmd af nákvæmni og fágun sem endurspeglast í stóru og smáu.

Wave eftir Genki Instruments. Hringurinn er framsækin tæknilausn sem eykur möguleika tónlistamanna til sköpunar á þægilegan og notendavænan hátt. Genki Instruments er framsækið og hönnunardrifið tónlistartæknifyrirtæki þar sem hönnun, tækni, verkfræði, og tónlist renna saman í eitt. Wave er einstakt dæmi um framsækna hugmynd frumkvöðlafyrirtækis þar sem rannsókn, þróun og prófanir í gegnum allt hönnunarferlið skilar algerlega nýrri upplifun til notenda sem hefur hlotið lof víða um heim.

Bækur í áskrift fyrir Angústúru forlag. Snæfríð Þorsteins og Hildigunnur Gunnarsdóttir hönnuðu heildarútlit áskriftarbókaraðar fyrir Angústúru forlag. ,,Bók er ævagamalt form og áskorun að hanna bók sem kallar á að hún sé tekin upp og lesin. Snæfríði og Hildigunni tekst að hanna einkar fallegt og aðgengilegt útlit sem hentar ólíkum verkum bókaraðarinnar.“

Catch of the Day. Í verkefninu Catch of the Day eimar Björn Steinar Blumenstein áfengi úr ávöxtum sem hann sækir í ruslagáma matvöruverslana og gefur fólki aðgang að hönnun eimingartækis til eigin brúks. „Með aðferðafræði hönnunar beinir Björn Steinar athygli okkar að alþjóðlegu vandamáli matarsóunar og nýtir „ófullkomna“ og útrunna ávexti sem annars er hent“

Nordurbakki samanstendur af tveimur fjölbýlishúsum, ásamt garði á milli sem tengir þau saman, nálægt gömlu höfninni í Hafnarfirði. Verkefnið er hannað af PKdM arkitektum í samstarfi við Teiknistofuna Storð. „Húsin eru dæmi um djarfan arkitektúr og landslagsarkitektúr í bæjarumhverfi.“

Basalt Arkitektar hafa einstakt lag á að tvinna mannvirki saman við náttúruna og hafa sýnt gott fordæmi þegar kemur að hönnun baðstaða. Byggingarlistin er í hæsta gæðaflokki þar sem hvert smáatriði er úthugsað og rými eru hönnuð af virðingu og látleysi. Arkitektúrinn skapar ramma fyrir einstaka upplifun gesta í stórbrotinni náttúru landsins.

Einkenni listahátíðarinnar Cycle. Listahátíðin Cycle er skapandi vettvangur fyrir samtal tilraunakenndrar samtímatónlistar og myndlistar þar sem listamönnum gefst kostur á að ræða saman, gera tilraunir og læra hver af öðrum. Döðlur hönnuðu merki og heildarásýnd hátíðarinnar og sækja þar í hugmyndafræði hennar um hringrás hugmynda.

Reitir Workshop + Tools for Collaboration. REITIR WORKSHOP er alþjóðlegt samstarfsverkefni þeirra Ara Marteinssonar hönnuðar og Arnars Ómarssonar myndlistarmanns, sem stóðu fyrir þverfaglegum vinnusmiðjum í Alþýðuhúsinu á Siglufirði 2012-2016. Í kjölfarið kom út leiðarvísirinn, REITIR – TOOLS FOR COLLABORATION, sem var ritstýrt og hannaður af Sophie Haack. Þar er lesendum boðið að stela hugmyndum vinnusmiðjanna og þróa áfram.

Reitir Workshop + Tools for Collaboration

Orlofshús BHM í Brekkuskógi. Í kjölfar samkeppni um hönnun orlofshúsa Bandalags háskólamanna í Brekkuskógi í Bláskógabyggð voru tvö þeirra byggð eftir hönnun PKdM árið 2015. Húsin einkennast af ríkri efniskennd með umlykjandi landslagsmótun, hlöðnum veggjum, kolaðri timburklæðningu og grasi grónu þaki.

Saxhóll. Gígurinn Saxhóll er vinsæll ferðamannastaður í þjóðgarðinum Snæfellsjökli. Í gegnum tíðina hafði myndast slóði sem með auknum ágangi ferðamanna var kominn að þolmörkum. Landslag fékk það verkefni að hanna varanlegan stíg sem takmarkaði umgang ferðamanna við ákveðið svæði.

Marshall-húsið sem upphaflega var byggt árið 1948 sem síldarbræðsla er nýr vettvangur lista við gömlu höfnina í Reykjavík. Arkitektarnir Ásmundur Hrafn Sturluson og Steinþór Kári Kárason, eigendur Kurt og Pí stofunnar, hafa leitt hönnun verksins í samstarfi við ASK arkitekta.

Verkið er gott dæmi um vandaða hönnun og endurbyggingu eldra iðnaðarhúsnæðis fyrir nýtt hlutverk í samtímanum. Arkitektarnir hafa þróað verkefnið frá hugmyndavinnu til útfærslu og leitt saman breiðan hóp aðila til að skapa heilsteypt verk. Í verkinu er vel unnið með sögu byggingarinnar og samhengi staðar og til verður nýr áfangastaður fyrir samtímalist í Reykjavík á áhugaverðu þróunarsvæði í borginni. Marshall húsið er gott  dæmi um hvernig með aðferðum hönnunar verður til nýsköpun í borgarumhverfinu.

Lulla doll er afrakstur Eyrúnar Eggertsdóttur frumkvöðuls, Birnu Bryndísar Þorkelsdóttur hönnuðar og Sólveigar Gunnarsdóttur markaðsstjóra. Dúkkunni er ætlað að róa og veita ungabörnum öryggistilfinningu og betri svefn, en hún líkir eftir hjartslætti og andardrætti foreldris.

Or Type. Leturstúdíóið Or Type stofnuðu grafísku hönnuðirnir Guðmundur Úlfarsson og Mads Freund Brunse árið 2013. Letur þeirra hafa nú þegar farið víða og verið notuð á fjölbreyttar vörur s.s. tímarit, umbúðir og búninga íslenska karla- og kvennalandsliðsins í knattspyrnu á EM.

Orka til framtíðar í Ljósafossstöð skýrir á gagnvirkan hátt orku og hvernig má bæði beisla hana og nýta. Hönnuðir sýningarinnar eru Gagarín og Tvíhorf arkitektar en fjöldi annarra fyrirtækja og sérfræðinga komu að sýningunni.  

As We Grow er íslenskt hönnunarfyrirtæki í eigu Guðrúnar Rögnu Sigurjónsdóttir prjónahönnuðar, Maríu Th. Ólafsdóttur fatahönnuðar og Grétu Hlöðversdóttur framkvæmdastjóra. Með vörulínunni tvinna þær saman fagurfræði, hefðum og nútíma í endingargóðan fatnað sem bæði vex með hverju barni og endist á milli kynslóða.

Aníta Hirlekar. Fatahönnun Anítu Hirlekar einkennist af sterkum litasamsetningum og handbróderuðum textíl. Innblástur er fenginn úr óreiðukenndu flæði lita á bakhlið útsaums og er fatnaðurinn með handsaumuðum línum og hangandi marglitum þráðum sem þekja yfirborð efnisins eins og kraftmiklar pensilstrokur. „Nýstárleg nálgun hönnuðarins í textílvinnslu sameinar handverk og tískuvitund með einkennandi hætti. Skúlptúrísk snið, listræn litatúlkun og efni sem hafa einstaka áferð handunnins ullarefnis þar sem áhrif útsaums eru greinileg og skapa meðvitund um fegurð handverksins“

Allt til eilífðar er landslagsverk við Garðakirkju á Álftanesi og varð til fyrir tilstuðlan foreldra Guðrúnar Jónsdóttur, sem lést sviplega árið 2006. Verkið er hannað af Studio Granda arkitektum og unnið í samstarfi við Kristinn E. Hrafnsson myndlistarmann. „Verkefnið sækir til íslenskrar byggingararfleifðar og tengir fortíð, nútíð og framtíð saman með áþreifanlegum og huglægum hætti. Verkefnið ber með sér auðmýkt og er óður um tilvist okkar og rætur. Það endurspeglar fágun og þjóðfélagslega ábyrgð arkitektúrs sem tekur tillit til samfélags og umhverfis.“

Íslenski fáninn, verk grafíska hönnuðarins Harðar Lárussonar rekur rætur sínar í skýrslu fánanefndar frá 1915. Verkefnið spannar langan tíma og telur meðal annars bók þar sem gömlu fánatillögurnar eru teiknaðar upp í fyrsta sinn, síðar leiðarvísi með umgengnisreglum um íslenska þjóðfánann, sýningu og viðburð á HönnunarMars og samstarf við forsætisráðuneytið í skilgreiningu prent- og skjálita fánans. „Verkefnið sýnir með ótvíræðum hætti mikilvægi metnaðarfullrar rannsóknarvinnu og góðrar hönnunar við að taka utan um arfleifð og færa til samtímans. Verkefnið varpar ljósi á þekkingarleit hönnuða sem er órjúfanlegur þáttur í vinnu þeirra.“

Primitiva eftir Katrínu Ólínu Pétursdóttur er þróun þrívíðs formheims. Verkið er safn fjörutíu verndargripa sem steyptir eru í brons en byggja á þrívíddarprentun. Úr varð hugmyndakerfi um gripina sem standa fyrir ákveðið hugtak sem snertir innri vitund þess sem ber gripinn. Samhliða gripunum skrifaði Katrín leiðabókina Primitiva, book of Talismans. „Með verkinu teflir hönnuður saman á einstakan hátt tilvistarlegum vangaveltum og hátæknilegum framleiðsluferlum, en verkið sameinar með eftirtektarverðum hætti nýsköpun, tækni, hönnun og heimspeki. Verkefnið er samofið þroskaferli hönnuðarins, það ber með sér kyngimagnaðan kraft og ber vott um mikla rannsóknarvinnu.“

Sýningin Eldheimar – gosminjasýning í Vestmannaeyjum, er verk Axels Hallkells Jóhannesssonar sýningarhönnuðar, Gagarín sem hannaði gagnvirka sýningarhluta, arkitektsins Margrétar Kristínar Gunnarsdóttur og Lilju Kristínar Ólafsdóttur landslagsarkitekts. Sýningin miðlar einstökum atburði í náttúrusögu Íslands með framúrskarandi hætti. Sýningin er til vitnis um hugmyndaríkar og vel útfærðar leiðir til að ná til gesta með öflugum sjónrænum og gagnvirkum hætti. Verkefnið er einstaklega metnaðarfullt og gildi þess ótvírætt þegar litið er til þverfaglegs samstarfs hönnuða og arkitekta.

H71a. Ljósmyndastúdíó H71a á Hverfisgötu, hannað af Studio Granda, er vandlega úthugsuð úrlausn, þar sem tekst á sannfærandi hátt að aðlaga viðbyggingu, húsinu sem fyrir er. Þessi leið, minniháttar inngrip í byggingarlist, er nauðsynleg til að viðhalda útþenslu miðbæjar Reykjavíkur. Viðbyggingin sýnir að hægt er að teikna nýbyggingar og reisa þær í samræmi við það umhverfi sem fyrir er.

Skvís. Verkið skvís eftir Sigga Eggertsson sem sýnt var í Spark design space 2013 sýndi á einstakan hátt kraft og gildi grafískrar hönnunar og þá upplifun sem hún getur skapað. Í einstaklega litríku verkinu er að finna átta andlit, en verkið er borið uppi af abstrakt mynsturgerð sem Siggi hefur þróað og er höfundareinkenni verka hans. Grafísk hönnun Sigga var sett í nýtt samhengi með sýningunni, þar sem áhorfandinn gekk inn í optíska og orkumikla mynstursmiðju hönnuðarins, þar sem mörk tvívíðs og þrívíðs rúms mættust.

Magnea AW2014 eftir fatahönnuðinn Magneu Einarsdóttur var sýnd á Reykjavík Fashion Festival fyrr á árinu. magnea leggur ríka áherslu á prjón og textíl í hönnun sinni og nýtir að miklu leyti íslenskt hráefni í bland við nýstárlegri efni. Nálgun hennar er fersk og einkennist af ítarlegri rannsóknarvinnu og tæknilegri þekkingu. Niðurstaðan eru óvæntar, stílhreinar, grafískar flíkur, ríkar af áferðum, prjóni og áhugaverðum frágangi.

Austurland: designs from Nowhere snýst um að kanna möguleika til smáframleiðslu á Austurlandi, þar sem notast er við staðbundin hráefni og þekkingu. Pete Collard,  listrænn stjórnandi hjá Design Museum í London og Karna Sigurðardóttir vöruhönnuður og kvikmyndaleikstjóri áttu frumkvæði að verkefninu og fengu til liðs við sig hönnuðina Þórunni Árnadóttur, Gero Grundmann, Max Lamb og Juliu Lohmann til að þróa sjálfstæð verkefni í nánu samstarfi við handverksfólk og fyrirtæki á Austfjörðum.